Szkoła w Hiszpanii na wszystkich etapach kształcenia obowiązkowego zakłada holistyczne podejście do ucznia oraz dostosowanie metod nauczania do jego indywidualnych predyspozycji. Sprawdź, czym jeszcze charakteryzuje się system edukacji w Hiszpanii oraz dowiedz się, jak wygląda nauka w poszczególnych placówkach.
System oświaty w Hiszpanii – czym się charakteryzuje?
System edukacji w Hiszpanii jest zdecentralizowany. Oznacza to, że odpowiedzialność za oświatę podzielona jest między państwo, 17 wspólnot autonomicznych, szkoły oraz administrację lokalną:
- Rząd odpowiada za organizację systemu nauczania w kraju, przygotowywanie podstawy programowej i wymagań dla szkół, politykę finansowego wsparcia dla nauki, międzynarodową współpracę w edukacji. Rolę nadzorczą pełni Alta Inspección – organ monitorujący, czy na terenie całego kraju są spełniane wymagania edukacyjne ustalone przez rząd.
- Wspólnoty autonomiczne odpowiadają m.in. za wdrażanie i rozwijanie państwowych regulacji na swoich terenach, zarządzanie szkołami, poradnictwo i wsparcie dla uczniów, inspekcję kształcenia, zarządzanie kadrą, nadzór nad podręcznikami oraz innymi materiałami dydaktycznymi, a także przyznawanie wsparcia finansowego i stypendiów.
- Administracja lokalna zajmuje się z kolei planowaniem zajęć uzupełniających i nadprogramowych, renowacją i utrzymaniem placówek edukacyjnych oraz nadzorowaniem kształcenia obowiązkowego.
- Szkoły w Hiszpanii posiadają autonomię w sprawach organizacyjnych, edukacyjnych i finansowych w ramach obowiązujących regulacji prawnych. Mają one również dowolność w wyborze podręczników i innych materiałów dydaktycznych. Dzięki temu mogą dostosować swoje działania wychowawcze do specyfiki środowiska szkolnego, a także potrzeb edukacyjnych poszczególnych uczniów.
System edukacji w Hiszpanii zakłada, że obowiązkiem szkolnym objęte są dzieci i młodzież w wieku od 6 do 16 lat. Metody dydaktyczne ustalane są na poziomie szkoły przez grono pedagogiczne, jednak istnieją pewne zalecenia. Edukacja w szkołach podstawowych jest holistyczna i dostosowana do indywidualnych predyspozycji uczniów. Metody dydaktyczne w szkołach średnich mają być nie tylko dostosowane do potrzeb młodzieży, ale również rozwijać umiejętność pracy w grupie oraz promować kreatywność. Edukacja jest bezpłatna od przedszkola do końca szkoły średniej.
Rok szkolny w Hiszpanii rozpoczyna się mniej więcej w połowie września, a kończy w połowie czerwca. Daty mogą jednak różnić się w zależności od konkretnej wspólnoty autonomicznej.
Podstawa programowa
Program nauczania tworzony jest na trzech poziomach. Rząd ustala podstawę programową, która odpowiada za 55 proc. programu we wspólnotach autonomicznych z drugim językiem urzędowym i za 65 proc. programu w reszcie wspólnot. Wspólnoty rozwijają podstawę ustaloną przez rząd i tworzą własny program nauczania. W ramach drugiego poziomu każda szkoła w Hiszpanii przystosowuje oraz rozszerza podstawowy program nauczania tak, by pasował do jej tła kulturalnego i socjoekonomicznego. Trzecim poziomem jest rozpisywanie programu przez nauczyciela dla konkretnej klasy.
Sprawdź również – Szkoła w Japonii: jak wygląda nauka?
Nauka w Hiszpanii – etapy
System oświaty w Hiszpanii dzieli się na pięć etapów:
- przedszkole (educación infantil),
- szkoła podstawowa (educación),
- szkoła średnia (educación secundaria obligatoria),
- szkoła średnia II stopnia (bachillerato),
- szkoła wyższa.
Przedszkole w Hiszpanii
Edukacja przedszkola w Hiszpanii dzieli się na dwa cykle: dla dzieci w wieku od 0 do 3 lat i od 3 do 6 roku życia. Chociaż jest to etap nieobowiązkowy, wielu rodziców decyduje się na zapisanie swoich pociech do przedszkoli. Pierwszy odbywa się w placówkach przedszkolnych i wymaga comiesięcznej opłaty. Z kolei drugi cykl zapewniają zarówno przedszkola, jak i szkoły podstawowe. Jest on bezpłatny nie tylko w placówkach publicznych, ale także prywatnych finansowanych przez państwo.
Przedszkole w Hiszpanii przygotowuje maluchy do nauki w szkole. Na tym etapie uczą się one czytania i pisania, są zapoznawane z językami obcymi, różnymi kulturami oraz technologiami informacyjno-komunikacyjnymi. Rozwijają również umiejętności fizyczne.
Szkoła podstawowa w Hiszpanii
Szkoła podstawowa w Hiszpanii jest pierwszym obowiązkowym etapem nauki, który dzieli się na trzy dwuletnie cykle:
- od 6 do 8 roku życia,
- od 8 do 10 roku życia,
- od 10 do 12 roku życia.
W planie zajęć szkoły podstawowej przewidziano m.in. literaturę i język hiszpański, matematykę, przedmioty społeczne, przedmioty przyrodnicze, edukację społeczną, język obcy, wychowanie fizyczne, edukacja artystyczna, etykę lub religię oraz język regionalny. Co więcej, w trzecim cyklu nauki, dzieci odbywają również zajęcia z praw człowieka i wychowania obywatelskiego. Warto podkreślić, że w zależności od regionu Hiszpanii, lekcje odbywają się również miejscowych dialektach, które różnią się od urzędowego języka hiszpańskiego. W Katalonii dzieci będą nauczane katalońskiego, w Galicji galicyjskiego, w Kraju Basków baskijskiego, w Walencji walenckiego, a w Aragonii aragońskiego.
W szkole podstawowej w Hiszpanii uczniowie mają jednego nauczyciela od wszystkich przedmiotów, z wyjątkiem muzyki, wychowania fizycznego oraz języka obcego. Każda placówka ma obowiązek prowadzić zajęcia z religii katolickiej, ale dzieci nie muszą na nie uczęszczać, jeśli rodzice nie wyrażą zgody.
Promocja następuje automatycznie wewnątrz każdego cyklu szkoły podstawowej, o ile uczeń spełnia wszystkie wymagania programowe określone na dany rok. Uczniowie nie otrzymują świadectwa po podstawówce, ale po ukończeniu wszystkich etapów nauczania obowiązkowego.
Szkoła średnia I stopnia
Po ukończeniu szkoły podstawowej uczniowie rozpoczynają naukę w 4-letniej szkole średniej I stopnia. Dostępne są szkoły publiczne, prywatne oraz placówki prywatne finansowane przez państwo. Nauka w Hiszpanii na poziomie szkoły średniej podzielona jest na dwa cykle:
- od 12 do 14 roku życia,
- od 14 do 16 roku życia.
W planie zajęć szkoły średniej przewidziano przedmioty obowiązkowe takie jak literatura i język hiszpański, historia, matematyka, nauki przyrodnicze, geografia, język obcy i wychowanie fizyczne. Ponadto uczniowie uczęszczają na zajęcia z wychowania obywatelskiego i praw człowieka. Oprócz zajęć obowiązkowych, licealiści w ciągu czterech lat nauki muszą wybrać kilka przedmiotów fakultatywnych. Są to m.in. muzyka, sztuki wizualne, informatyka, fizyka i chemia, łacina, technika, geologia i biologia lub drugi język obcy.
Edukacja w Hiszpanii na poziomie szkoły średniej zakłada, że uczniowie oceniani są w sposób ciągły z każdego przedmiotu. Jeśli nie osiągną zadowalających wyników, mogą podejść do egzaminu z przedmiotu, którego nie zaliczyli lub sesji egzaminacyjnej, jeżeli przedmiotów tych jest więcej. Powtarzanie roku jest możliwe tylko dwa razy podczas całego kształcenia obowiązkowego, trwającego 10 lat.
Absolwenci szkoły średniej otrzymują świadectwo potwierdzające ukończenie obowiązkowego etapu edukacji. Mogą oni kontynuować naukę w szkole średniej II stopnia lub szkole zawodowej.
Szkoła średnia II stopnia
Nauka w szkole średniej II stopnia trwa dwa lata i umożliwia otrzymanie świadectwa bachillerato. Uczniowie mają do wyboru jedną z czterech ścieżek:
- humanistyczną i nauk społecznych,
- naukowo-techniczną,
- przyrodniczo-medyczną,
- artystyczną.
Oprócz przedmiotów przewidzianych dla każdej ścieżki odbywają oni również zajęcia obowiązkowe z języka hiszpańskiego z literaturą, historii, filozofii, języka obcego, nauk ścisłych, oraz wychowania obywatelskiego. Egzamin bachillerato to odpowiednik matury w Hiszpanii. Uzyskanie pomyślnego wyniku nie gwarantuje jednak pewnego wstępu na studia. Absolwenci szkoły średniej II stopnia, którzy chcą kontynuować naukę na uniwersytecie, muszą również podejść do kilku egzaminów wstępnych o trudności zbliżonej do bachillerato.
Zobacz także – Leśne przedszkola: na czym polegają?
Studia w Hiszpanii
Wyższe szkolnictwo w Hiszpanii zakłada następujące formy studiów: uniwersyteckie i nieuniwersyteckie (akademie artystyczne i wojskowe, zaawansowane studia zawodowe). Przyszli studenci mają do wyboru około 80 uniwersytetów publicznych i prywatnych, które dzielą się na uczelnie, koledże oraz szkoły artystyczne, techniczne i sportowe. Podobnie jak w większości krajów Unii Europejskiej, studia w Hiszpanii podzielone są na trzy etapy:
- I stopnia – trwające trzy lub cztery lata i kończące się nadaniem tytułu licencjata,
- II stopnia – trwające rok lub dwa lata i kończące się nadaniem tytułu magistra,
- III stopnia – trwające trzy lub cztery lata i kończące się nadaniem tytułu doktora.
Wyższe szkoły w Hiszpanii są płatne. Czesne pobierane podczas I stopnia studiów na uniwersytetach publicznych wynoszą średnio od 500 do 1 200 euro. Na studiach magisterskich jest to z kolei od 800 do 3 tys. euro. Znacznie więcej muszą zapłacić ci studenci, którzy wybrali uczelnie prywatne – tam czesne wynosi nawet od 10 do 12 tys. euro. Nie ulega jednak wątpliwości, że studia w Hiszpanii są jednymi z najtańszych w Europie, dlatego rokrocznie rozpoczyna je tysiące obcokrajowców.
A co Ty uważasz na temat systemu oświaty w Hiszpanii? Podziel się swoją opinią w komentarzu!
