Zwolnienie z kartkówki – czy to możliwe?

Czy po dłuższej nieobecności lub w sytuacjach losowych możliwe jest uzyskanie zwolnienia z kartkówki? Sprawdź, w jakich przypadkach uczeń może skorzystać z tej ewentualności i czy usprawiedliwienie od rodziców może zwolnić dziecko ze sprawdzianu. Co w przypadku choroby: czy konieczne jest nadrobienie kartkówki?

Czy możliwe jest zwolnienie z kartkówki?

Odpowiedź brzmi: tak, istnieją przypadki, w których uczeń może zostać zwolniony z konieczności pisania kartkówki. Zasady dotyczące pisania zapowiedzianych oraz niezapowiedzianych form sprawdzania wiedzy określa statut szkoły. To w nim znajdują się także informacje dotyczące ewentualnego zwolnienia dziecka z obowiązku ich napisania.

Nieprzygotowanie do lekcji a zwolnienie ucznia z kartkówki

„Dzieci, wyciągnijcie karteczki” – te słowa nauczycieli zapewne wciąż tkwią w pamięci większości absolwentów szkół, słyszą je także kolejne pokolenia uczniów. Dla jednych kartkówka jest źródłem ogromnego stresu i szkolnym koszmarem, na innych nie robi większego wrażenia.

W każdej szkole obowiązują zasady oceniania, zgodnie z którymi możliwe jest przeprowadzanie zapowiedzianych kartkówek, sprawdzianów, testów czy prac klasowych, a także niezapowiedzianych kartkówek. Zgodnie z przyjętymi w szkołach regułami nauczyciele powinni zapowiedzieć powtórzenia materiału czy sprawdziany np. z wybranego działu (najczęściej z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem), mogą oni jednak zweryfikować wiedzę młodzieży z ostatnich trzech lekcji bez uprzedniej zapowiedzi. Tego rodzaju sprawdzenie zwykle odbywa się na zasadzie ustnej odpowiedzi lub kartkówki.

Uczeń może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (przysługuje mu najczęściej możliwość zgłoszenia go jeden lub dwa razy w semestrze, zależnie od przedmiotu i zasad wprowadzonych przez nauczyciela). Wówczas nie będzie on pytany przez nauczyciela, nie będzie także musiał napisać kartkówki. Nieprzygotowanie zwalnia go również z obowiązku odrobienia pracy domowej z danego przedmiotu – w wybranym dniu nie może otrzymać negatywnej oceny za jej brak.

Niemniej należy mieć na uwadze, że jeśli na dzień ten zaplanowano np. sprawdzian lub powtórkę materiału, uczeń, który zgłosi nieprzygotowanie do zajęć, nie zostanie z nich zwolniony.

Czy nieobecność na zajęciach zwalnia z konieczności napisania kartkówki?

W większości przypadków kartkówka to szansa na zdobycie dodatkowej oceny, a także zweryfikowanie systematyczności uczniów w nauce. Co jednak, gdy z różnych powodów dziecko nie będzie na niej obecne?

Czasami, o ile liczba ocen ucznia jest wystarczająca do średniej, nie będzie on musiał odrabiać zaległych niezapowiedzianych kartkówek, może jednak np. zostać przepytany przez nauczyciela. Części dydaktyków zdarza się także sadzać w pierwszych ławkach nieobecnych na ostatnich zajęciach uczniów i sprawdzać ich wiedzę oraz to, czy nadrobili powstałe zaległości, stosując formę pisemną.

Jeżeli uczeń opuści zapowiedzianą kartkówkę, sprawdzian, test lub pracę klasową, będzie on musiał liczyć się z koniecznością nadrobienia ich. Kolejny termin wyznaczony zostanie przez nauczyciela – może to być np. podczas następnej lekcji, zajęć dodatkowych lub okienka, a niekiedy także w czasie lekcji.

W jakich innych przypadkach uczeń może być zwolniony z kartkówki?

Wielu dydaktyków wykazuje się zrozumieniem, zwalniając z konieczności napisania kartkówek osoby, które były nieobecne w szkole z powodu choroby, wesela, pogrzebu, ważnej uroczystości rodzinnych lub innych powodów. Mogą oni jednak wymagać przygotowania do szkoły na kolejne zajęcia i wówczas odpytać uczniów, którzy będą mieli mniej ocen. Po dłuższej nieobecności uczeń zwykle może nadrobić zaległości w ciągu tygodnia lub dwóch, jednak w przypadku absencji w określonym dniu i godzinach, nawet jeśli przyniesie on usprawiedliwienie, może zostać posadzony w pierwszej ławce i poproszony o napisanie kartkówki lub odpowiedź ustną.

W części szkół obowiązują także tzw. szczęśliwe numerki lub kolory. Zdarza się także, że zasadę tę wprowadzają nauczyciele – wówczas odnosi się ona do określonego przedmiotu. Uczeń, który zostanie wylosowany (lub spełni stosowne reguły, dzięki czemu znajdzie się w gronie „szczęśliwców”), nie tylko nie będzie odpytywany przez nauczyciela (lub nauczycieli), ale także nie będzie pisał niezapowiedzianych kartkówek.

Jak wcześniej wspomnieliśmy – jeśli uczeń z przyczyn losowych nie będzie w stanie przygotować się do niezapowiedzianej kartkówki, może zgłosić nieprzygotowanie. W przypadku zapowiedzianych kartkówek nie jest to jednak możliwe – wówczas zwolnienie z pisania ich możliwe jest tylko wówczas, gdy dziecko będzie nieobecne na zajęciach.

Źle napisana kartkówka może zaniżyć średnią ocen dziecka, jednak zwolnienie ucznia przez rodzica jest niemożliwe. Zazwyczaj nie zezwala się także na poprawianie ocen z tego rodzaju form (a także z odpowiedzi ustnych), co może stanowić problem szczególnie wówczas, gdy stara się on o stypendium za wyniki w nauce. Jedna słaba ocena nie musi jednak dyskwalifikować ucznia. Istnieje kilka możliwości na podwyższenie oceny końcowej z danego przedmiotu. Dziecko może zgłaszać się do odpowiedzi i zdobywać plusy, dodatkowe punkty lub oceny.

Możliwe jest także przygotowanie dodatkowego projektu lub prezentacji czy też poprowadzenie wybranych zajęć albo ich fragmentu (po uzgodnieniu z nauczycielem). Ponadto szansą dla ucznia jest pisanie pozostałych kartkówek i sprawdzianów na wyższe oceny oraz dbanie o bieżące przygotowywanie do zajęć, odrabianie prac domowych i systematyczna nauka, która sprawi, że w razie kolejnego sprawdzenia wiedzy nie otrzyma on negatywnej noty.