Sen i nauka są ze sobą mocna powiązane. Choć może wydawać się to zaskakujące, odpowiada on za znacznie więcej niż tylko regenerację sił. To właśnie w czasie nocnego wypoczynku mózg angażuje się w proces przyswajania informacji zdobytych w ciągu dnia, co ma kluczowe znaczenie dla kształtowania się pamięci długotrwałej. Sprawdź, jaką jeszcze rolę ma sen w procesie nauki.
Nauka a sen – co dzieje się z organizmem podczas snu?
Czas snu nie jest brakiem aktywności mózgu. Wręcz przeciwnie – dochodzi wówczas do wielu procesów fizjologicznych. Wyróżnia się dwie fazy snu:
- NREM (non rapid eye movement) – charakterystyczny jest dla niej spadek ciśnienia krwi, zwiotczenie mięśni, zwolnienie tętna oraz większości funkcji mózgu. Rozpoczynają się procesy regeneracyjne, m.in. gojenie ran czy likwidacja stanów zapalnych.
- REM (rapid eye movement) – charakterystyczne są dla niej szybkie ruchy gałek ocznych. To właśnie w tej fazie powstaje większość naszych snów. Faza REM ma także ogromne znaczenie dla utrwalania i wzmacniania informacji zdobytych w ciągu dnia. Aktywność neuronów w mózgu jest wówczas podobna do tej, jaka ma miejsce podczas uczenia się. Widać zatem, jak nauka i sen są ze sobą mocno powiązane. Fazę REM nazywa się snem paradoksalnym, ponieważ mimo ogromnej aktywności mózgu, ciało pozostaje nieruchome.
Sprawdź również: Jak dobrze się wyspać?
Dlaczego warto się wysypiać? Lepsze zapamiętywanie i wyniki
Dlaczego warto się wysypiać przed ważnymi egzaminami? Jak wynika z licznych badań naukowych, w czasie snu następuje konsolidacja pamięci długotrwałej, która odpowiada za przechowywanie wspomnień i faktów. Prowadzi ona do wzmocnienia oraz stabilizacji informacji. W fazie REM dochodzi do opracowywania zdobytych wiadomości, co może przełożyć się na nowe pomysły oraz lepsze zrozumienie materiału, którego się uczyliśmy.
Po dobrze przespanej nocy wzrasta zdolność koncentracji uwagi, możemy odtworzyć w pamięci poznane wcześniej informacje, a nasz umysł jest jasny i świeży. Znacznie lepiej działa również proces myślenia przyczynowo-skutkowego.
Sen a nauka – co może spowodować niewystarczająca ilość snu?
Wspominaliśmy już, że sen i nauka są ze sobą powiązane. Zdrowy sen sprawia, że mózg ma szansę posegregować zdobyte informacje. Te, które uważa za niepotrzebne – usuwa, zaś wartościowe układa oraz przyswaja. To z tego powodu przed egzaminami zaleca się co najmniej 8 godzin spokojnego, nieprzerwanego snu. Nauka w nocy może przynieść skutek odwrotny do zamierzonego – mózg nie zdąży zapamiętać niezbędnych informacji. Zbyt krótki sen przyczynia się do zaburzenia pamięci i koncentracji, zmianom ulega percepcja i odbiór zmysłów, zwiększa się wrażliwość na bodźce kolorystyczne i świetlne, a także obniża się nastrój. Nie potrafimy wówczas podejmować racjonalnych decyzji, mamy problemy z przewidywaniem konsekwencji naszych działań oraz nie odróżniamy tego, co bezpieczne, a co nie.
A czy Ty pamiętasz o wysypianiu się przed egzaminami? 😴
