Styl uczenia się – jak znaleźć swój?

Na pewnym etapie edukacji każdy z nas słyszał o tym, że posiada własny styl uczenia się. Rodzice i nauczyciele chętnie mówią dzieciom, że są wzrokowcami, słuchowcami lub kinestetykami, co wynika z ich wrodzonych cech – to dlatego w czasie lekcji nie mogą usiedzieć w miejscu lub mają trudności z zapamiętaniem informacji zawartych w tekście. Koncepcja stylów uczenia się jest popularna na całym świecie, jednak zdaniem wielu naukowców, nie ma wystarczających dowodów, które pozwoliłyby stwierdzić, że jest ona prawdziwa.

Styl uczenia się: co to znaczy?

Style uczenia się to strategie wykorzystywane w procesie przyswajania informacji, które umożliwiają ich szybkie zapamiętywanie. Każdy człowiek odbiera bodźce za pomocą kanałów wzrokowego, słuchowego oraz kinestetycznego, a jeden jest szczególnie dominujący. Znalezienie swojego stylu jest istotne nie tylko dla uczniów, słuchaczy czy studentów, ale także wszystkich innych osób. Styl uczenia się wpływa bowiem na zdobywanie doświadczenia i wiedzy również w innych dziedzinach życia – np. zawodowej czy prywatnej. To zaś szansa na odnoszenie sukcesów w pracy.

Kinestetyk, wzrokowiec czy słuchowiec – jak rozpoznać swój styl uczenia się?

Określenie własnego stylu uczenia się może być pomocne w zapamiętywaniu i przyswajaniu niezbędnych informacji. Dzięki temu nauka staje się łatwiejsza, efektywniejsza, a my możemy wykorzystać w pełni nasz potencjał. Jak zatem znaleźć swój styl uczenia się? Pomocne może być w tym zadanie sobie kilku pytań:

1. W jaki sposób najłatwiej przyswajam informacje? Słuchając, przyglądając się czy poruszając?
2. Jakie warunki pomagają mi w zapamiętywaniu informacji?
3. W jaki sposób porządkuję i przetwarzam nowe wiadomości?

Wyróżnia się trzy trzy główne style uczenia się:

• Kinestetyk – kinestetycy zapamiętują to, co wykonali samodzielnie, a nie to, co zobaczyli lub usłyszeli. Dominuje u nich zmysł dotyku. W trakcie nauki korzystają oni z fiszek oraz modeli. W czasach wczesnoszkolnych lubili lepić z modeliny, używać globusa, eksponatów, puzzli czy tablic edukacyjnych. Podczas nauki nie mogą być w bezruchu – konieczne jest dla nich np. przechadzanie się po pomieszczeniu. Na wykładzie czy w czasie lekcji lubią obserwować doświadczenia. Koncentrację ułatwia im np. bawienie się ołówkiem lub ściskanie zabawki antystresowej.
• Wzrokowiec – charakterystyczne dla tego stylu uczenia się jest zapamiętywanie informacji w postaci obrazów. To dlatego wzrokowcy chętnie robią ręczne notatki, używają zakreślaczy i kolorowych długopisów, a także tworzą mapy myśli. Lubią oni także posługiwać się wykresami, schematami i tabelami oraz preferują wykłady z prezentacjami. Wzrokowcy muszą mieć wokół siebie porządek i harmonię, a pracują najczęściej według ścisłego planu. Podczas nauki wykorzystują materiały drukowane, a także wyobrażają sobie to, co czytają. Ze względu na to, że nie skupiają się na bodźcach słuchowych, mogą uczyć się również z muzyką.
• Słuchowiec – dla słuchowców charakterystyczne jest powtarzanie na głos tego, co przeczytali. Często dyskutują z innymi o temacie, który muszą przyswoić. Skupiają się wyłącznie w pełnej ciszy. Słuchowcy preferują wykłady, na których puszczane są fragmenty nagrań lub filmów. Do zapamiętywania szczegółowych informacji wykorzystują rymowanki, wierszyki czy piosenki. Podczas nauki wcielają się w rolę nauczyciela i mówią do wyimaginowanego audytorium. Streszczają oni także przeczytane informacje swoimi słowami. Lubią również naukę w grupie, gdzie mogą rozmawiać, polemizować oraz głośno powtarzać informacje.

Style uczenia się: prawda czy mit?

Powszechność różnych stylów uczenia się jest popularna nie tylko w Polsce, ale również za granicą. Nie istnieje nauczyciel, który by o niej nie słyszał – powtarza się je chociażby na szkoleniach i w branżowych publikacjach dla rodziców oraz pedagogów. Jednak według niektórych naukowców, nie istnieją dowody potwierdzające hipotezę mówiącą o osiąganiu lepszych wyników po dopasowaniu metody nauki do stylu uczenia się. Obserwacje osób uczących się nie wystarczają do wyciągnięcia wniosków, że koncepcja stylów uczenia się jest prawdziwa i niepodważalna. Naukowcy podkreślają również, że dzieci stosują różne metody nauki, ponieważ wypracowały sobie takie nawyki. Trudności z koncentracją mogą wynikać z rozmaitych zaburzeń, a problemy z przyswajaniem informacji poprzez czytanie – na przykład z dysleksji. Zdaniem ekspertów, styl uczenia się nie jest zatem wrodzony, ale nabyty i można z łatwością go zmienić bez szkody dla efektywności nauki.