Uzależnienie od telefonu – poważny problem wśród polskiej młodzieży

Fonoholizm, czyli uzależnienie od telefonu to problem, który dotyka co piątego polskiego nastolatka. Sprawdź w naszym artykule, jakie są objawy i skutki nałogowego korzystania ze smartfona, a także dowiedz się, w jaki sposób pomóc osobie uzależnionej.

Fonoholizm – co to jest?

Fonoholizm to rodzaj uzależnienia behawioralnego i emocjonalnego, polegający na nałogowym używaniu telefonu komórkowego. Osoba, która jest uzależniona od smartfona, odczuwa silną potrzebę trzymania aparatu blisko siebie – w przeciwnym wypadku staje się nerwowa i nadpobudliwa. Fonoholik ma problem z wyłączeniem lub nieużywaniem telefonu w sytuacjach, których jest to konieczne – np. w szkole, podczas zebrania, przechodzenia przez pasy, jazdy samochodem czy obiadu rodzinnego. W przypadku uszkodzenia lub zgubienia smartfona, a także w sytuacji utraty zasięgu lub rozładowania baterii, osoba uzależniona może reagować agresją. Warto pamiętać, że uzależnienie od telefonu jest równie niebezpieczne, jak inne współczesne nałogi i może prowadzić do poważnych konsekwencji psychicznych, fizycznych oraz społecznych.

Jak wynika z badania Fundacji Dbam o Mój Z@sięg, co piąty polski nastolatek korzysta nałogowo z telefonu komórkowego, a 25 proc. uważa się za fonoholików. Skala tego problemu jest zatem ogromna.

Uzależnienie od telefonu – objawy

Uzależnienie od telefonu objawia się przede wszystkim przez zachowanie, ale symptomy pojawiają się również na poziomie psychicznym. Najczęstsze z nich to:

• sprawdzanie powiadomień kilkadziesiąt razy dziennie;
• ciągłe dotykanie i uruchamianie urządzenia;
• trzymanie aparatu w dłoni lub obok siebie;
• nerwowe oczekiwanie na kontakt od innych;
• gotowość na natychmiastową odpowiedź;
• ukrywanie przed innymi czynności związanych z używaniem telefonu;
• lęk związany z byciem poza obiegiem informacji;
• korzystanie z telefonu o każdej porze dnia i nocy;
• niepokój związany z utratą dostępu do Internetu i szukanie zasięgu za wszelką cenę.

Fonoholik zaniedbuje swoje zainteresowania lub inne aktywności, na rzecz korzystania z telefonu. Zamyka się on w świecie wirtualnym i unika kontaktów międzyludzkich.

Uzależnienie od telefonu komórkowego – skutki

Osoba uzależniona od telefonu traci swoją niezależność, wolność, a także dystans do siebie i innych ludzi. Fonoholik nie jest w stanie oderwać się od telefonu nawet, gdy dostrzega szkody, które wywołuje jego nałóg, np. pogorszenie ocen w szkole, nieregularne odżywianie, bardzo wysokie rachunki, zaniedbanie wyglądu, utrata przyjaciół, problemy ze snem, niewywiązywanie się z obowiązków. Skutki uzależnienia od telefonu można podzielić na:

• psychiczne – spadek samooceny, przeciążenie informacyjne, stany lękowe, ciągłe poczucie zagrożenia, problemy z asertywnością;
• fizyczne – problemy z koncentracją na lekcjach i poza nimi, przemęczenie organizmu, bezsenność, kłopoty ze wzrokiem, dolegliwości bólowe związane z przeciążeniem układu stawowo-mięśniowego, problemy z kręgosłupem;
• społeczne – wycofanie się z dotychczasowych relacji z bliskimi ludźmi, autoizolacja, samotność, problemy z nawiązywaniem kontaktów społecznych, ryzyko stania się ofiarą cyberprzemocy, brak pasji w życiu, nieumiejętność spędzania wolnego czasu w sposób kreatywny.

Zobacz również: Jak zostać terapeutą uzależnień?

Jak pokonać uzależnienie od telefonu?

Jak leczyć uzależnienie od telefonu? To pytanie zadaje sobie bardzo wiele osób. Warto pamiętać, że nałóg nie pojawia się z dnia na dzień, lecz jest stopniowo postępującym procesem. Kluczowe jest zatem zapobieganie uzależnieniu, czyli obserwowanie swoich bliskich. Dzięki temu możliwe będzie zauważenie pierwszych niepokojących objawów i zareagowanie w porę. Uzależnienie od telefonu u dzieci i młodzieży można powstrzymać przez ustalenie ram czasowych. Celem takiego działania jest zachowanie równowagi między życiem w świecie realny, a wirtualnym. W przypadku młodszych dzieci, kluczowe jest organizowanie aktywizujących gier i zabaw, które odciągną ich uwagę od smartfona.

Niestety, oznaki uzależnienia od telefonu nie zawsze zostaną zauważone w porę, a problem staje się na tyle poważny, że konieczne jest skorzystanie z pomocy specjalisty, czyli terapeuty uzależnień. Celem terapii jest m.in. stopniowe ograniczenie korzystania z telefonu do momentu, kiedy jego brak nie będzie wywoływał u osoby uzależnionej niepokoju i agresji.

Warto pamiętać, że osoba w terapii może borykać się ze skutkami odstawiennymi, wśród których dominuje obniżony nastrój, lęk, obsesyjne myślenie o tym, co dzieje się w Internecie, ruszanie palcami w sposób charakterystyczny dla pisania na telefonie, a także sny, w których pojawia się smartfon. Bardzo ważne jest zatem zapewnienie jej wsparcia i poczucia bezpieczeństwa.