Zawieszenie w prawach ucznia to sytuacja, w której dziecko nie może uczestniczyć w imprezach klasowych, kółkach zainteresowań i innych zajęciach organizowanych przez placówkę w ramach kary za łamanie postanowień zawartych w statucie szkoły. Sprawdź, jakie jeszcze skutki ma zawieszenie i jak można się od niego odwołać.
Zawieszenie w prawach ucznia – co oznacza?
Statut szkoły to najważniejszy dokument, który określa prawa i obowiązki uczniów, reguluje wewnętrzne życie placówki, a także system funkcjonujących w niej nagród i kar. Za złamanie zasad zapisanych w statucie przewidziane są sankcje. Jedną z najłagodniejszych jest ustne upomnienie, a z najsurowszych – skreślenie z listy uczniów danej szkoły. Poza tym dziecku może grozić zawieszenie w prawach ucznia. Co oznacza to w praktyce? Uczeń, który dopuści się naruszeń, np. zniszczy mienie szkoły, traci część swoich przywilejów. Mowa o zakazie brania udziału w wydarzeniach oraz dodatkowych aktywnościach organizowanych przez placówkę. Są to:
- wycieczki,
- konkursy,
- dyskoteki,
- studniówka, połowinki,
- wigilie klasowe,
- wyjścia do kina, teatru, muzeum,
- zajęcia dodatkowe (szkolny klub sportowy, chór, kółka zainteresowań).
Zawieszenie w prawach nie tylko uniemożliwia uczniowi uczestnictwo w klasowych imprezach, ale także odbiera mu możliwość reprezentowania szkoły zawodach sportowych, turniejach i pokazach, udzielania się w ramach samorządu szkolnego oraz pełnienia wszelkich funkcji społecznych na terenie szkoły. W zależności od placówki, uczeń może stracić także inne przywileje, np. możliwość zgłoszenia nieprzygotowania do lekcji, szczęśliwego numerka czy poprawy bieżących ocen.
Czy zawieszony uczeń uczestniczy w lekcjach?
Prawo oświatowe oraz Konstytucja RP nakładają na ucznia obowiązek nauki oraz obowiązek szkolny do osiągnięcia pełnoletności, czyli ukończenia 18. roku życia. Zabronienie dziecku uczestnictwa w zajęciach byłoby zatem niezgodne z obowiązującymi przepisami. Fakt ten został również potwierdzony przez Ministerstwo Edukacji – prawo do nauki zapewnia Konstytucja i nie może ono zostać odebrane uczniowi nawet wtedy, gdy dochodzi do łamania szkolnego regulaminu.
Zawieszenie w prawach ucznia a uczestnictwo w lekcjach w USA
Co ciekawe, sytuacja wygląda zupełnie inaczej w Stanach Zjednoczonych. System szkolnictwa w USA przewiduje, że zawieszony uczeń nie ma wstępu na teren szkoły, nie może uczestniczyć w zajęciach po lekcjach ani wydarzeniach sponsorowanych przez placówkę. W przeciwnym razie może on zostać oskarżony o wtargnięcie. Nieobecność na lekcjach jest w tym przypadku usprawiedliwiona. Dyrekcja musi także zapewnić uczniowi możliwość otrzymywania prac domowych oraz zaliczenia wszystkich sprawdzianów po powrocie do szkoły. Zawieszenie w prawach ucznia w USA może być także połączone z nauką. Uczeń uczestniczy wówczas w specjalnych zajęciach zastępczych, które pomagają mu zdobyć umiejętności przyswajania wiedzy, społeczne, emocjonalne oraz wychowawcze. Odbywają się one na terenie placówki w wymiarze 60 minut dziennie.
Zawieszenie ucznia w jego prawach – za jakie przewinienia?
Przewinienia, za jakie dyrektor szkoły może zawiesić ucznia w jego prawach, reguluje statut. Wśród nich wymienia się:
- akty wandalizmu, np. kradzież i zniszczenie mienia szkoły lub własności innego ucznia, posiadanie skradzionych przedmiotów,
- palenie papierosów, picie alkoholu lub stosowanie środków odurzających na terenie placówki,
- rozprowadzanie wyrobów tytoniowych, alkoholu lub narkotyków w na terenie placówki,
- zastraszanie innych uczniów, stosowanie gróźb,
- stwarzanie swoim zachowaniem zagrożenia dla innych uczniów lub pracowników szkoły, np. rzucanie przedmiotami, odpalenie petardy,
- bójki na terenie szkoły, zarówno sprowokowane, jak i zaaranżowane,
- wyłudzanie pieniędzy z użyciem lub bez użycia siły,
- akty przemocy fizycznej i psychicznej,
- lekceważenie obowiązków szkolnych, w tym notoryczne nieprzygotowanie do lekcji, nieodrabianie prac domowych, spóźnienia, liczne nieusprawiedliwione nieobecności (wagary), zakłócanie toku zajęć, nagminne używanie telefonu komórkowego podczas lekcji,
- wulgarne odnoszenie się dyrektora szkoły, nauczycieli, innych pracowników oraz uczniów,
- fałszowanie podpisów rodziców (opiekunów prawnych) i nauczycieli na zwolnieniach, usprawiedliwieniach i innych dokumentach szkolnych,
- włamanie do e-dziennika, wpisywanie fałszywych ocen,
- wygłaszanie lub publikowanie treści naruszających dobre imię szkoły lub osób z nią związanych.
Ile trwa zawieszenie w prawach ucznia?
Czas trwania zawieszenia ucznia w jego prawach zależy od decyzji dyrektora oraz Rady Pedagogicznej – może być to kilka dni lub kilka miesięcy. Wpływ na długość kary ma bez wątpienia rodzaj przewinienia i jego waga.
Zawieszenie w prawach ucznia: jak się odwołać?
Każdy uczeń ma prawo do odwołania się od decyzji szkoły o zawieszeniu. W tym celu może on skorzystać z pomocy samorządu uczniowskiego i za jego pośrednictwem skierować prośbę do dyrektora szkoły lub zrobić to osobiście w jego gabinecie. Wykonanie kary może zostać zawieszone na czas próby, jeżeli uczeń otrzyma poręczenie rodziców, samorządu szkolnego oraz rady pedagogicznej w ciągu 7 lub 14 dni od jej ogłoszenia. Odwieszenie kary może z kolei może nastąpić wtedy, gdy nie odnotowano poprawy zachowania ucznia, np. złamał on szkolny regulamin po raz kolejny. Rozstrzygnięcie dyrektora jest ostateczne.
Wszelkie niezbędne informacje na temat zawieszania i odwieszania kar powinny znajdować się w statucie.
