Statut szkoły to dokument, który zawiera informacje na temat wszystkich dziedzin działalności placówki. Można w nim znaleźć m.in. rozdział o prawach i obowiązkach uczniów, a także systemie kar i nagród funkcjonujących w szkole. Sprawdź, jakie jeszcze kwestie porusza treść szkolnego statutu, a także dowiedz się, jakie kary mogą grozić za jego złamanie.
Co to jest statut szkoły?
Statut szkoły to najważniejszy dokument, który reguluje wewnętrznie życie placówki, a także określa jej cele i zadania oraz sposób ich realizacji. W statucie zawarte są również zasady szkolnego systemu oceniania, zadania zespołów nauczycielskich, formy pomocy i opieki dla uczniów, którzy jej potrzebują, formy współpracy z instytucjami świadczącymi specjalistyczną pomoc i poradnictwo dla dzieci (m.in. pracownikami poradni psychologiczno-pedagogicznej) oraz zasady współdziałania organów takich jak dyrektor, rada szkoły, rada pedagogiczna, rada rodziców oraz samorząd uczniowski. Poza tym można w nim znaleźć informacje o sposobach działania świetlicy, internatu lub biblioteki prowadzonej przez placówkę czy zasady postępowania w przypadku niezdania przez ucznia egzaminy z obowiązkowych zajęć edukacyjnych. Jednym z najważniejszych rozdziałów statutu szkoły jest ten o prawach i obowiązkach uczniów, a także funkcjonującym w placówce systemie kar i nagród.
Obowiązkiem dyrektora jest zadbanie o to, aby statut szkoły był powszechnie dostępny dla uczniów, rodziców/prawnych opiekunów oraz pracowników szkoły.
Kto uchwala statut szkoły?
Pierwszy statut nadaje osoba lub organ, która zakłada placówkę. Następnie jest on przesyłany właściwemu kuratorowi oświaty lub innemu organowi sprawującemu nadzór nad szkołą (w przypadku placówki artystycznej będzie to minister ds. kultury i ochrony dziedzictwa narodowego), który dokonuje sprawdzenia jego zgodności z prawem.
Kiedy można zmienić statut szkoły?
Zmiany w statucie szkoły można wprowadzić w kilku różnych sytuacjach, wynikających z wewnętrznych potrzeb placówki. Wśród nich wymienia się na przykład zmianę nazwy lub patrona szkoły, zmiany w specyfice szkoły lub placówki, konieczność wprowadzenia nowych rozwiązań organizacyjnych w funkcjonowaniu społeczności szkolnej, potrzebę uchylenia nietrafionych przepisów, wprowadzenie zasad ubierania się uczniów na terenie szkoły, zorganizowanie oddziału przedszkolnego, uruchomienie stołówki szkolnej, wprowadzenie dodatkowych zajęć edukacyjnych.
Wniosek o wprowadzenie zmian w statucie szkoły może złożyć rada pedagogiczna. Przygotowany projekt przedstawiany jest radzie szkoły, w której skład wchodzi co najmniej sześć osób wybranych w równej liczbie spośród grona nauczycielskiego, ogółu uczniów oraz ogółu rodziców uczniów. W placówkach, w których rada szkoły nie została powołana, przyjęcie zmian w treści istniejącego statutu leży po stronie rady pedagogicznej. Uchwała musi być przygotowana zgodnie z zasadami sztuki prawodawczej.
Co powinien zawierać statut szkoły?
Jak wynika z art. 98 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe, statut szkoły powinien zawierać w szczególności:
- nazwę i typ szkoły oraz jej siedzibę, a w przypadku gdy wchodzi ona w skład zespołu szkół – również nazwę tego zespołu;
- imię szkoły, o ile zostało nadane;
- nazwę i siedzibę organu prowadzącego szkołę;
- cele i zadania szkoły wynikające z przepisów prawa oraz sposób ich wykonywania, w tym w zakresie udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej, organizowania opieki nad dziećmi z niepełnosprawnościami, umożliwiania uczniom podtrzymywania poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa oraz zasad promocji i ochrony zdrowia;
- organy szkoły oraz ich szczegółowe kompetencje, a także szczegółowe warunki współdziałania organów szkoły oraz sposób rozwiązywania sporów między nimi;
- organizację pracy szkoły, w tym organizację oddziałów sportowych, mistrzostwa sportowego, dwujęzycznych, przygotowania wojskowego, integracyjnych, specjalnych i klas wstępnych, o których mowa w art. 25 ust. 3, z uwzględnieniem organizacji nauczania i oceniania w tych klasach, oraz organizację nauczania języka mniejszości narodowych, mniejszości etnicznych lub języka regionalnego, jeżeli szkoła takie oddziały lub nauczanie prowadzi, organizację wczesnego wspomagania rozwoju dzieci, jeżeli szkoła takie wspomaganie prowadzi, a także zajęć rewalidacyjno-wychowawczych, jeśli szkoła takie zajęcia prowadzi;
- zakres zadań nauczycieli, w tym nauczyciela wychowawcy i nauczyciela bibliotekarza, oraz innych pracowników szkoły, w tym także zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę, a także sposób i formy wykonywania tych zadań dostosowane do wieku i potrzeb uczniów oraz warunków środowiskowych szkoły;
- szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego uczniów, o którym mowa w art. 44b ustawy o systemie oświaty;
- nazwę zawodu lub zawodów, w których kształci szkoła – w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe;
- szczegółową organizację praktycznej nauki zawodu – w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe;
- organizację zajęć edukacyjnych w ramach kształcenia zawodowego – w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe;
- organizację pracowni szkolnych, w szczególności pracowni ćwiczeń praktycznych, pracowni symulacyjnych oraz warsztatów szkolnych dla realizacji zajęć praktycznych, jeżeli szkoła takie pracownie i warsztaty posiada;
- organizację dodatkowych zajęć dla uczniów, zwiększających szanse ich zatrudnienia, jeżeli szkoła takie zajęcia prowadzi;
- organizację kształcenia ogólnego i zawodowego w przypadku pracowników młodocianych – w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe;
- określenie formy kształcenia – w przypadku szkoły dla dorosłych, branżowej szkoły II stopnia i szkoły policealnej;
- organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, z wyjątkiem szkoły artystycznej;
- prawa i obowiązki uczniów, w tym przypadki, w których uczeń może zostać skreślony z listy uczniów szkoły, a także tryb składania skarg w przypadku naruszenia praw ucznia;
- rodzaje nagród i warunki ich przyznawania uczniom oraz tryb wnoszenia zastrzeżeń do przyznanej nagrody;
- rodzaje kar stosowanych wobec uczniów oraz tryb odwoływania się od kary;
- przypadki, w których dyrektor szkoły podstawowej może wystąpić do kuratora oświaty z wnioskiem o przeniesienie ucznia do innej szkoły;
- sposób organizacji i realizacji działań w zakresie wolontariatu;
- formy opieki i pomocy uczniom, którym z przyczyn rozwojowych, rodzinnych lub losowych jest potrzebna pomoc i wsparcie;
- organizację biblioteki szkolnej oraz warunki i zakres współpracy biblioteki szkolnej z uczniami, nauczycielami i rodzicami oraz innymi bibliotekami;
- organizację internatu, o ile został w szkole zorganizowany;
- organizację świetlicy z uwzględnieniem warunków wszechstronnego rozwoju ucznia – w przypadku szkoły podstawowej i szkoły prowadzącej kształcenie specjalne, o której mowa w art. 127 ust. 1;
- warunki stosowania sztandaru szkoły, godła szkoły oraz ceremoniału szkolnego, o ile zostały ustanowione.
W przypadku szkoły dla dzieci i młodzieży statut określa także:
- organizację współdziałania z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi oraz innymi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży;
- organizację i formy współdziałania szkoły z rodzicami w zakresie nauczania, wychowania, opieki i profilaktyki;
- organizację współdziałania ze stowarzyszeniami lub innymi organizacjami w zakresie działalności innowacyjnej.
W przypadku szkoły dla dzieci i młodzieży cele i zadania szkoły określone w statucie uwzględniają program wychowawczo-profilaktyczny szkoły, o którym mowa w art. 26.
Co grozi za złamanie statutu szkoły?
Za nieprzestrzeganie postanowień statutu szkoły uczeń może zostać ukarany. Wśród kar przewidziano:
- ustne upomnienie wychowawcy,
- nagana wychowawcy lub innego nauczyciela z adnotacją w dzienniku,
- zawieszenie w prawach ucznia (utrata przywilejów takich jak m.in. reprezentowanie szkoły w zawodach szkolnych i międzyszkolnych, zakaz uczestnictwa w wydarzeniach o charakterze rozrywkowo-rekreacyjnym oraz dodatkowych aktywnościach organizowanych przez placówkę, zakaz pełnienia funkcji społecznych na terenie szkoły),
- upomnienie lub nagana dyrektora szkoły,
- przeniesienie do równoległej klasy,
- skreślenie z listy uczniów.
