Nauka haftowania zyskuje na popularności. Coraz więcej młodych osób sięga po tamborki, igły i muliny, aby spróbować swoich sił w hafcie ręcznym i dać starym ubraniom i tkaninom nowe życie. Jeśli szukasz odpowiedzi na pytanie, jak nauczyć się haftować, przeczytaj nasz wpis.
Hafciarstwo ręczne – historia w pigułce
Hafciarstwo to jedna z najstarszych technik ozdabiania tkanin. Jego historia sięga V wieku przed naszą erą a najdawniejsze zachowane hafty pochodzą z V-VI wieku p.n.e – zostały znalezione na terenie Attyki oraz w górach Ałtaj. Haftem ozdabiano w szczególności tkaniny cenne o znaczeniu symbolicznym, takie jak szaty królewskie i liturgiczne czy sztandary. Jednym z najsłynniejszych haftów naszej ery, powstałym w XI wieku jest tkanina z Bayeux – płótno przedstawiające podbój Anglii przez Wilhelma I Zdobywcę. Pochodzenie tego dzieła hafciarstwa ręcznego nie jest potwierdzone, jednak niektórzy historycy przypisują jego autorstwo żonie Wilhelma I, Matyldzie Flandryjskiej.
Technika wykonywania zdobień na tamborkach, czyli dwóch obręczach zaciskanych na tkaninie rozpowszechniła się pod koniec XVIII wieku. Najsłynniejszymi ośrodkami, w których powstawały hafty były: Sycylia, Anglia, Francja i Czechy. Pracownie hafciarskie działały również na polskich dworach książęcych i rycerskich, o czym świadczą zachowane szaty kościelne i dworskie.
Współcześnie istnieją maszyny, które nanoszą haft komputerowy na wybrany materiał, jednak hafciarstwo ręczne nadal jest uznawane za wyjątkową i cenną sztukę, która obecnie przeżywa renesans.
Zobacz również: Jak nauczyć się rysować?
Nauka haftowania – dlaczego warto?
Jak widać, sztuka haftu ręcznego liczy sobie setki lat, a jednak wciąż wiele młodych osób decyduje się na rozpoczęcie z nim przygody. Zastanawiasz się dlaczego? Haftowanie redukuje poziom stresu, łagodzi stany lękowe i pozwala zająć głowę. Jest ono zatem doskonałym zajęciem dla ludzi, którzy żyją w ciągłym biegu i potrzebują relaksu. Można nawet powiedzieć, że haftowanie działa jak medytacja.
Po drugie, opanowanie tej sztuki pozwala nadać ubraniom niepowtarzalny wygląd, a starym tkaninom daje drugie życie. Ręcznie wyhaftowany obrazek oprawiony w ozdobny tamborek będzie doskonałą ozdobą domu oraz świetnym prezentem dla bliskiej osoby. Szczególną popularność zdobywają hafty tworzone na różne okazje – urodziny, ślub, święta czy chrzest.
Jeżeli Ty również chciałbyś wiedzieć, jak nauczyć się haftować, przeczytaj nasz poradnik.
Nauka wyszywania – co będzie potrzebne na początek?
Haftowanie to hobby, które nie wymaga dużych nakładów finansowych. O ile zakup niezbędnych rzeczy do nauki malowania może obciążyć budżet osoby początkującej, za pełny zestaw do haftowania zapłacimy od 20 do 100 złotych. Oto co powinno się w nim znaleźć:
- tamborek
- nici
- igły
- kanwa
- nożyczki lub obcinacz
- pisaki do tkanin.
Tamborek
Tamborek nie jest niezbędny, jednak znacząco ułatwia pracę, szczególnie na początku przygody z haftowaniem. Składa się on z dwóch obręczy, które przytrzymują i napinają tkaninę. Wybór tamborków jest bardzo duży – możemy kupić drewniane, bambusowe oraz z tworzywa sztucznego. Występują one również w różnych rozmiarach – od 6,5 do nawet 50 cm średnicy. Duże prace wymagają jednak użycia stojaka do tamborka lub krosna. Tamborek do haftowania dla początkujących nie powinien przekraczać 20 cm średnicy. Dzięki temu będzie można go wygodnie trzymać w ręku bez ryzyka bólu nadgarstka.
Tamborki bambusowe są bardzo tanie, jednak ich cena nie idzie w parze z jakością. Przy tym materiale istnieje ryzyko odkształcania się obręczy – taka sytuacja ma miejsce w większości przypadków. Jeśli obręcze nie pasują do siebie, materiał nie będzie odpowiednio napięty, co tylko utrudni pracę. Co więcej, źle sklejony bambus ma tendencję do rozwarstwiania się, a na jego powierzchni niekiedy pojawiają się drzazgi. Może on również pęknąć podczas haftowania.
Tamborki plastikowe są kolejną opcją budżetową dla początkujących. Dobrze trzymają materiał i łatwo go naciągać. Niestety, plastik po częstym używaniu może zacząć się odkształcać. Podobnie jak w przypadku bambusa, ten materiał również może pęknąć podczas pracy.
Tamborki drewniane, ze względu na ich trwałość przez wiele hafciarek uważane są za najlepsze do nauki haftowania. Z powodzeniem posłużą wiele lat, dobrze trzymają materiał oraz nie tracą kształtu. Ich wadą jest cena – w zależności od rozmiaru, trzeba za nie zapłacić od kilkudziesięciu do 100 zł. Tamborek wykonany z drewna bukowego to jednak dobra inwestycja, jeśli zamierzamy zaprzyjaźnić się z haftowaniem na dłużej.
Istnieją również ozdobne tamborki-ramki, które nie nadają się do haftowania, ale można w nich wyeksponować gotowy obrazek.
Nici do haftowania
Do wyszywania niezbędne są również nici – mulina lub kordonek. Można zakupić je w wielu różnych odcieniach. Co więcej, niektóre złożone są z kilku różnych kolorów, a inne świecą w ciemnościach. Materiały, z jakich najczęściej wykonane są nici do haftu to bawełna, len lub poliester. Nie ma znaczenia, które wybierzemy do nauki wyszywania.
Mulina sprzedawana jest w pasmach złożonych z sześciu nitek. W zależności od wzoru, który chcemy wykonać, można rozdzielić ją na kilka cieńszych, co sprawdza się podczas haftowania prac o dużej szczegółowości. Kordonka z kolei nie da się rozdzielić, dlatego przed zakupem należy zwrócić uwagę na jego rozmiar. Ważne, aby nici pochodziły od znanych producentów – dzięki temu nie zafarbują podczas prania oraz zachowają żywy kolor.
Igły do haftowania
Podobnie jak w przypadku filcowania, wybór odpowiedniej igły do haftowania jest kluczowy. Na rynku dostępne są igły ostre, przeznaczone do większości haftów (bez problemu przebiją się przez materiał w każdym miejscu), a także tępe, używane do haftu krzyżykowego. W zależności od tego, jaki wzór chcemy wyhaftować, znaczenie ma również rozmiar igły. Cieńsze będą odpowiednie do prac wymagających szczegółowości oraz do kanw o dużej gęstości.
Kanwa
Wyszywać można na każdym materiale, np. jedwabie, lnie czy bawełnie, jednak osobom początkującym polecana jest kanwa. Wykonana jest ona z rzadko tkanego lnu o regularnym układzie nitek i nadaje się do ćwiczenia haftu krzyżykowego. Nauka wyszywania na kanwie będzie najlepszym pomysłem, ale w tym celu można również wykorzystać stare ubrania, obrusy i inne.
Nożyczki i obcinacz
Obcinacz lub nożyczki hafciarskie nie są niezbędne, ale mogą być przydatne. Szczególnie że są one o wiele ostrzejsze niż klasyczne nożyczki, które posiadamy w domu. Z powodzeniem przetną nawet grubą włóczkę. Zaletą jest również ich niewielki, poręczny rozmiar.
Pisaki do tkanin
Ostatnimi z akcesoriów używanych to haftowania są specjalne pisaki do tkanin. Na początku swojej przygody można oczywiście użyć długopisu lub ołówka, jednak te trudno będzie sprać. Do nanoszenia wzoru na jasny materiał sprawdzi się cienkopis, który samoistnie zniknie po dwóch dobach. Jeśli z kolei haftujemy na ciemnej tkaninie, możemy użyć specjalnej białej kredki. Do jej zmycia wystarczy trochę wody.
Sprawdź także: Nauka kaligrafii
Nauka haftowania dla początkujących – podstawowe ściegi
Osoby, które zaczynają swoją przygodę z haftowaniem, muszą opanować podstawowe ściegi, które pozwolą im na naniesienie na tkaninę pierwszych wzorów. Należą do nich ścieg za igłą, krzyżykowy i łańcuszkowy – są one niezbędne, jeśli chcemy nauczyć się haftowania krok po kroku. Czym różnią się ściegi?
- Ścieg za igłą – polega na wykonywaniu szwów w kierunku przeciwnym do ogólnego kierunku ściegu. Umożliwia stworzenie konturu wzoru, a także wyszywanie liter;
- ścieg sznureczkowy – umożliwia wyhaftowanie na przykład łodyg kwiatów, monogramów czy obwódek. Będzie również doskonały do wzorów zaokrąglonych;
- ścieg łańcuszkowy – można wykorzystać go do elementów okrągłych i owalnych. a także wąskich motywów;
- ścieg krzyżykowy – jeden z najpopularniejszych ściegów w hafcie ręcznym.
Te ściegi wystarczą na początek przygody z haftowaniem. Później warto sięgnąć po haft atłasowy, który umożliwia wypełnienie niewielkich przestrzeni wzoru oraz cieniowany – idealny do wypełnienia większych elementów tak, aby granice były niewidoczne.
Nauka haftowania krok po kroku – gdzie szukać kursów?
Wyszywania krok po kroku można uczyć się samodzielnie lub na warsztatach. Jeśli zdecydujemy się na pierwszą opcję, możemy skorzystać z darmowych poradników, które znajdziemy na blogach oraz YouTube. Filmy będą szczególnie przydatne osobom początkującym.
Dobrym pomysłem jest również wykupienie kursu z zestawem. Jego koszt waha się od 70 do 200 złotych. W cenie droższego kursu otrzymujemy szczegółową instrukcję w formie książki lub instrukcji wideo oraz wszystkie niezbędne akcesoria jak muliny, igły, tamborek czy kanwa.
Kolejną możliwością, aby nauczyć się haftowania krok po kroku, są warsztaty online. Trwają one przez kilka tygodni i polegają na regularnych spotkaniach z prowadzącym oraz grupą. Zajęcia internetowe będą doskonałe dla osób, które z różnych względów nie mogą pozwolić sobie na dojazdy. Poza tym możliwe jest również spotykanie się na grupowych warsztatach np. w Domach Kultury. Pojedyncze zajęcia to koszt od 30 do 200 złotych. Prowadzący najczęściej zapewniają wszystkie niezbędne materiały.
A co Ty uważasz o nauce haftowania? Podziel się swoją opinią w komentarzu! 👇
